activiteit thema chemie

* Brandstof voor de raket *

Tijdens deze workshop maak je niet alleen een raket, maar ook brandstof om de raket te lanceren. Ready for launch? 3... 2... 1...

 6-12 jaar   1,5 uur

benodigdheden

  • Filmkoker
  • Theelepel
  • Bakpoeder
  • Stevig papier
  • Plakband
  • Schaar
  • Azijn
  • Wc-papier
  • Doeblad 
  • Knipblad vleugels

bron

Deze activiteit werd ontwikkeld voor het sport-wetenschapskamp “De Ruimte” door Julie Ghyselinck (stafmedewerker wetenschapscommunicatie HOGENT)

download de fiche

verloop

Inleiding

Tijdens deze workshop maken de kinderen een raket en brandstof om de raket te lanceren. Ze denken na over de vorm van een raket en leren wat een chemische reactie is. Als alles goed gaat, lanceren ze vandaag hun eerste raket!

Verloop van de workshop

Inleiding

Om de kinderen warm te maken voor de activiteit, kan je eerst samen met hen een filmpje bekijken waarin de lancering van een raket te zien is. Nadien kan je vragen stellen als:

→ ‘Wat zagen jullie in het filmpje?’
→ ‘Wat gebeurde er onderaan de raket bij de lancering?’
→ ‘Je zag veel vuur tijdens de lancering, hoe ontstaat dat vuur?’.

Leg hen nadien ook zeker uit hoe vuur effectief ontstaat: vuur ontstaat doordat er een chemische reactie plaatsvindt waarbij heel veel energie vrijkomt. Die energie zie je in de vorm van warmte = vuur. Maar wat is een chemische reactie nu eigenlijk? Een chemische reactie is een reactie waarbij twee of meer stoffen met elkaar reageren en waarbij nieuwe stoffen ontstaan. De stoffen die met elkaar reageren vormen de brandstof van de raket, de energie die vrijkomt zorgt ervoor dat de raket de hoogte invliegt.

Leg uit dat brandstof dus nodig is om een raket te lanceren en dat jullie vandaag dit proces zullen nabootsen door een raket en brandstof te maken. Verdeel de groep in groepjes van 2 en geef elke groep een doeblad en een knipblad. Begeleid hen waar nodig.

Uitwerking

  • Maak de raket

Laat de kinderen nadenken over de vorm van een raket: de punt bovenaan, de rechte vorm in het midden en de vinnen onderaan. Overloop de stappen op het doeblad en toon eventueel een voorbeeldje. Zet de kinderen aan het werk

- Knip de vinnen uit en plooi de stippellijnen om.

- Bevestig de vinnen aan het filmkokertje met behulp van plakband.

- Maak een puntige neus van papier. Plak de neus op de onderkant van de filmkoker.

(Je vindt voldoende voorbeelden van zelfgemaakte raketten op internet). Bekijk de raketten alvorens te starten met het maken van de brandstof. Enkel een goed gemaakte raket kan gelanceerd worden. 

  • Chemische reactie

Om een raket te lanceren heb je brandstof nodig. Die brandstof maak je met behulp van een theelepel, azijn en bakpoeder. Neem de theelepel, doe er een beetje azijn op en strooi er een beetje bakpoeder bij. Wat gebeurt er? Bij deze reactie ontstaat er een gas: koolstofdioxide. 

  • Lanceer de raket

Nu is het tijd om de raket te lanceren. Ga als volgt te werk:

- Open de filmkoker en vul hem voor de helft met azijn. 

- Pak één laagje van een velletje wc-papier.

- Doe een theelepel bakpoeder op het velletje wc-papier.

- Draai het velletje wc-papier dicht als een snoepje.

- Doe het pakketje met bakpoeder in de filmkoker. 

- Sluit snel het deksel van de koker.

- Schud heel even en zet de koker dan op zijn deksel neer.

- Kijk goed en blijf op afstand. Je moet misschien even geduld hebben. Hou je hoofd niet boven de filmkoker!

Wat gebeurt er ? Hoe komt dit ? 

Het koolstofdioxide-gas dat vrijkomt na mengen van azijn en bakpoeder heeft veel meer ruimte nodig dan de beperkte ruimte van het filmkokertje. Het gas duwt zo hard op het deksel dat de koker ervan af vliegt. De raket wordt gelanceerd. 

Stappenplan brandstof voor de raket

Te downloaden via pdf.

Aandachtspunten en tips

Ga samen met de kinderen op een afstand staan bij het lanceren van de raket.